TỘC TRƯỞNG VÀ TRƯỞNG TỘC
Chuyện thứ nhất: TỘC TRƯỞNG ĐƯỢC LẤY VỢ THỨ BA
Thời chiến tranh chống Mỹ trên đường hành quân một đêm đơn vị chúng tôi dừng chân ở một bản người Vân Kiều có khoảng chín mười nóc nhà trưởng bản đang họp dân để thông một quyết định quan trọng theo lễ làng quy định từ lâu đời.Thấy bộ đội chúng tôi ông mời bộ đội cùng họp,theo trưởng bản thông báo: con trai của tộc trưởng đi bộ đội vừa hy sinh mới có giấy báo tử.Lâu nay bản ta quy định tộc trưởng và mọi người chỉ được lấy một chồng một vợ.Nay để có con trai thay thế tộc trưởng khi già hoặc bệnh hoạn ốm đau,trưởng bản đề xuất:”Tộc trưởng được lấy vợ một ,vợ hai,vợ ba hoặc nhiều vợ khi nào đẻ được con trai mới thôi,vợ một không có con trai thì phải đi tìm vợ hai,vợ hai không đẻ được con trai thì phải đi tìm vợ ba cho tộc trưởng....
Những bà vợ không có con trai thì phải ở riêng đi làm nương rẫy lấy lúa gạo về để nuôi con trai tộc trưởng.Đề nghị dân trong bản ta và bộ đội góp ý kiến thảo luận.
Có ba người phát biểu rằng :”Chưa biết con đi bộ đội hắn có về được hay không,nên cũng phải được lấy nhiều vợ đẻ con trai dự phòng.Có hai người phát biểu :”Để có nhiều con trai đi đánh Mỹ thì những gia đình chưa có con trai cũng phải được lấy nhiều vợ.Trưởng bản thì cho rằng như thế thì không được sai chính sách của chính phủ, nếu ai cũng đòi lấy nhiều vợ thì lấy đàn bà đâu ra cho đủ.Bí quá trưởng bản đành hỏi ý kiến bộ đội.Tôi thay mặt đơn vị nói rằng:”Bộ đội thì chưa có vợ nên tùy trưởng bản quyết định.Trưởng bản đành hỏi ý kiến của trưởng tộc,trưởng tộc nói rằng :”Lấy nhiều vợ thì nhọc lắm đêm nào cũng phải thức ,ta không ưng đâu,nhưng dân bản bắt phải có con trai thì ta phải nghe ,nhưng chỉ lấy đàn bà đã lỡ thì lỡ lứa thôi ( cày ruộng thuộc khỏe hơn cày ruông hoang )còn phụ nữ chưa chồng thì để cho bọn thanh niên lấy.Bỗng nhiên trưởng bản đúng dậy nói:”Lấy nhiều vợ là sai nhưng hôm trước ta đi họp ở trên huyện nghe cán bộ nói rằng :”Các trưởng bản phải suy nghĩ sáng tạo ,chỉ cho dân làm nhiều việc tốt như trồng rừng,trồng lúa nuôi lợn ,nuôi trâu. Làm một lần chưa có kết quả ,làm sai thất bại thì làm lại lần hai, lần ba sẽ đúng.Như vậy tộc trưởng lấy vợ một không có con trai thì khi lấy vợ lần thứ hai và lần thứ ba là đúng với lời của cán bộ Huyện nói, nhưng nếu lấy vợ lần thứ tư chưa thấy cán bộ nói thì có thể là sai với quy định của huyện.Mọi người vỗ tay đồng ý cho tộc trưởng khi không có con trai thì được làng bản cho lấy ba vợ. Cuối cùng tộc trưởng thủng thẳng nói : lấy thêm vợ thì vui đó nhưng nhiều vợ quá thì ta ốm mất. Xin không làm tộc trưởng nữa đâu./.
Chuyện thứ hai: TRƯỞNG TỘC QUÁT BÍ THƯ TỈNH ỦY
Tại văn phòng Tỉnh ủy ông Bốn bí thư vừa họp với ban xây dựng nông thôn mới xong giục cậu lái xe đi ngay về quê cho kịp giỗ cụ tổ trưa nay tại nhà thờ họ .Lái xe bảo với ông là :”Từ thành phố về nhà 40 km thì đến 11 giờ ta sẽ đến nơi .‘’
Hôm nay ngày giỗ của cụ tổ, tại nhà thờ họ Nguyễn , con cháu , cô chú của ba chi trong họ đã đưa mâm cỗ xôi gà đến đầy đủ và dâng lên chuẩn bị làm lễ.Trưởng tộc Nguyễn Tam đã điện thoại cho chú Bốn thuộc chi ba của dòng họ(vừa mới lên làm bí thư được 6 tháng) từ hôm qua mà tới giờ vẫn chưa thấy về. Trưởng tộc Nguyễn Tam tuyên bố :”Phép vua thua lệ làng ,đến giờ rồi xin mời con cháu trong họ và khách xóm trưởng và trưởng lão của làng Lên ngồi ở mâm cỗ của chi một hàng trên cùng với chú Minh (chủ tịch xã) ‘’.Còn chi hai chi ba xin mời vào vị trí của mâm hai mâm ba để chúng ta bắt đầu.Tôi xin thay mặt trưởng họ khấn vái cảm ơn tổ tiên đã phù hộ cho con cháu dòng họ khỏe mạnh làm ăn tiến tới có nhiều tài lộc.Năm nay họ nhà ta có hai chú được trúng vào lãnh đạo cấp xã, cấp Tỉnh và xin ông bà tổ tiên cho phép năm nay cho phép con cháu đóng góp tiền bạc sửa sang lại nhà thờ cho khang trang.Bây giờ chúc ông bà tổ tiên và chúc mọi người vui vẻ.Ăn uống được 30 phút thì xe chở ông Bốn bí thư Tỉnh ủy mới về đến nơi.Ông Bốn vừa xuống xe thì ông Minh chủ tịch xã đon đả ra xe bắt tay và đưa ông Bốn vào khấn ông bà và ngồi ở mâm với chi một.Trưởng tộc Tam dẫn ông Thành nhiều tuổi nhất của làng về vào ngồi ở mâm của chi một nhưng không còn chỗ ,đang bực mình trưởng tộc Tam quát:”Mời chú Bốn về ngồi ở mâm của chi ba cho đúng chỗ,đây không phải là cuộc họp mà bí thư phải ngồi ở trên .Chú Bốn lẳng lặng nhường chỗ cho ông Thành rồi về mâm của chi ba ngồi ăn uống và chúc mọi người vui vẻ.Sau khi tan giỗ ông Bốn xin có ý kiến:”Để tạ ơn ông bà tổ tiên tôi xin được xây dựng lại nhà thờ họ cho khang trang(có anh bạn làm giám đốc công ty xây dựng xin được tài trợ).
Trưởng tộc Nguyễn Tam xua tay:”Tuy chú có lòng tạ ơn tổ tiên đã ban lộc cho chú làm Bí thư Tỉnh nhưng trong họ đã bàn rồi:”Mỗi gia đình con cháu trong dòng họ được đóng góp một suất theo khả năng kinh tế của mình chứ không để cho người ngoài tài trợ mà mất hết lộc của con cháu.Chú nên chấp hành đúng theo quy chế dòng họ,thế mới trọn việc nhà ,nghiêm việc nước.’’
Chuyện thứ ba: KHÔNG CHUỘC NHÀ THỜ HỌ,TRƯỞNG TỘC MẤT CHỨC.
Hai năm nay vợ chồng chú Khánh túng quẩn lũ lụt mất mùa bỗng nhiên hai đứa con có giấy báo đậu vào đại học nỗi mừng chưa tan thì nỗi lo lại đến . Giờ lấy tiền đâu cho hai đứa nhập học mỗi đứa hơn bốn triệu rồi nếu nhập học xong thì tiền thuê nhà rồi tiền ăn học 4 năm nữa mỗi i đứa cũng ngón nghén 100 triệu bạc , nhưng suy đi tính lại mãi hai vợ chồng cũng phải quyết định bán nhà rồi mua một căn nhà nhỏ hơn ở ngoài rìa làng , nhà thờ thì chuyển về nhà mới. Số tiền chênh ra được 200 triệu thì để cho 2 đứa đi học .
Được hơn hai năm sau thì bác cả ở nước ngoài về nhận nhiệm vụ tổng giám đốc ngân hàng . Nhân tết dương lịch 2 vợ chồng bác cả về quê vào căn nhà cũ của bố mẹ có nhà thờ tổ , hỏi chuyện tu bổ nhà thờ thì mới ngả ngũ vợ chồng chú khánh đã bán cho người khác . Bác cả có ngỏ ý với chủ nhà mới chuộc lại thì chủ nhà yêu cầu làm cho họ một căn nhà hai tầng nhỏ ở phía rìa làng thì họ mới trả lại nhà hương hỏa cho , bác cả lần tìm về nhà vợ chồng chú khánh , bác gái trách tại sao vợ chồng chú bán nhà thờ và đất hương hỏa của ông bà mà không bàn với hai bác , vợ chồng chú khánh kể lại sự tình túng quẩn . Bác cả bực bội nói: "Bây giờ để lấy lại nhà thờ và hương hỏa chú bàn lại với chủ nhà xem ý của họ là mình đổi nhà này và phụ tiền cho họ xem họ có đồng ý không ?" . Chú Khánh trở lại căn nhà cũ gặp chủ nhà bàn bạc thì họ kiên quyết là nếu chuộc lại thì họ phải có nhà 2 tầng . Chú Khánh nói lại với vợ chồng bác cả : "2 bác giúp cho em một số tiền khoảng 400 – 500 triệu để em xây cho họ một căn nhà hai tầng trên đất của em đang ở khi xây xong thì ta sẽ đổi ", bác gái nói rằng tiền đâu ra , 500 triệu đâu phải là ít , chú phải tự lo liệu chuyện nhà thờ của ông bà .Chuyện không xong bác cả được giám đốc ngân hàng tỉnh tiễn về Hà Nội.
Sau bốn năm học , hai đứa con của chú Khánh ra trường , chú mới đưa con đến bác Cả để nhờ bác sắp xếp việc làm thì được bác gái trả lời: "Bây giờ vào biên chế của ngành ngân hàng khó lắm , các ngân hàng đang thua lỗ , nhân viên đang bị giảm biên chế , thôi thì cứ để chúng nó đi thi tuyển , chúng đậu ở đâu thì làm việc ở đó , sau này lại hay , hiện giờ bác trai cũng đang vướng vào nhiều chuyện xây nhà lên bảy tầng sai quy định thành phố đang bắt đập bỏ. Con trai làm doanh nghiệp cũng đang vướng vào vòng lao lí."
Hai đứa con chú Khánh đành vác bằng đại học vào khu công nghiệp làm công nhân . Vừa rồi chúng có điện về nghe đâu bác Cả đang xây nhà bảy tầng thì bị đình chỉ xây dựng ở cơ quan thì người khác thay thế .Bác Cả đã thuyên chuyển công tác . Vợ chồng chú Khánh có đi nhờ thầy cúng xin âm dương thì được phần âm cho biết bác cả là trưởng tộc có quyền có chức nhưng không chuộc lại nhà thờ họ cho nên ông bà tổ tiên không có nơi nương trú , hiện đang lang thang dưới âm phủ đi kiện đòi lại nhà thờ để có nơi ở.
Tuần trước hai vợ chồng bác Cả cùng con cái về thắp hương cho ông bà tại nhà chú khánh thì trên mạng thông báo bác Cả không làm tổng giám đốc nữa . Bác cả thắp hương khấn trước bàn thờ tổ tiên: "Là tộc trưởng con đã có một sai lầm là không tạ ơn ông bà tổ tiên khi tổ tiên cho bổng lộc mà còn để tổ tiên không có nơi ở không có nơi đi về. nay tổ tiên phạt con xin nhận lỗi ,xin kính vái tổ tiên ngàn lần ".khấn rồi ông quỳ xuỗng vừa vái, vừa đếm đến 500 lần thì ông mệt lả ,mồ hôi ướt đầm áo rồi ngất xỉu đi . Con cháu đưa ông ra giường xoa dầu ,bấm huyệt .khi tỉnh dậy bà vợ ông hỏi ông bị gì ? ông hổn hển nói : "Ông bà tổ tiên vừa đánh tôi một trận về chuyện nhà thờ, còn nhờ quan âm phủ đình chỉ công việc trần gian điều tôi và bà xuống quản lý tiền âm phủ,sau tết phải có mật. Bác cả gái hoảng hốt “.để tôi vái nốt phần ông còn thiếu may ra tổ tiên bớt giận chỉ điều một mình ông thôi. Để tôi lại còn rút tiết kiệm chuộc lại nhà thờ .nói rồi bà vái liên tục cho đến khi mệt lử mồ hôi ướt đầm đầu tóc và ngất xỉu trước án thờ,khi vợ chồng chú Khánh đỡ bác gái vào giường xoa đầu,khi tỉnh lạị chú Khánh cho gọi 115 để đưa bác gái đi viện thì bác gái xua tay : thôi thôi,không viện nữa mau ra mua vé tàu để về hà nội, sáng mai tôi đi rút tiết kiệm và bán thêm vài cây vàng rồi vào chuộc nhà thờ ngay,vợ chồng chú sang bàn với họ là ta trả bằng tiền cho nhanh, may ra ông bà ,tổ tiên còn cho kéo dài thời gian có mặt dưới đó ,còn có thời gian tủ bổ lai nhà thờ như cũ..../.
Chuyện thứ tư: MẸO CỦA TRƯỞNG TỘC
Ông An từ phó giám đốc được bổ nhiệm làm giám đốc sở đã hai năm nay,hai ông bà đã có một cô con gái vào đại học.Nhưng dù làm giám đốc sở hay làm gì nhưng nỗi lo canh cánh của ông là cái chức trưởng tộc chưa có người nối dõi tông đường.Với cương vị là một cán bộ lãnh đạo có uy tín ông chưa bao giờ giám nghĩ rằng mình phải có bà này bà nọ để kiếm chút con trai.Ở tuổi 55 ông cũng suy nghĩ mung lung lắm bởi ông chỉ có hai anh em đó là ông và cô em gái.Nhiều lần cô em gái cũng đến khuyên nhủ ông,manh mối cho ông bà này bà nọ nơi xa nơi gần nhưng ông suy đi tính lại mà vẫn chưa có bài toán nào thấu tình đạt lí cả.Riêng đối với bà Hoà vợ ông thì trước sau ông luôn kính trọng vợ mình với cái đức,cái tâm vốn hiểu biết về tâm lí xã hội thì chẳng ai bằng.Có lần,bà bàn với ông là bà có 1 bà bạn lứa đàn em đang ở độ tuổi 35 có 1 đứa con trai 10 tuổi nhưng chưa có chồng.Nếu ông đồng ý thì ông xin nghỉ hưu trước tuổi rồi bà đi hỏi vợ hai cho ông,nhưng ông không chịu.Rồi một hôm ông đi công tác ở thành phố phía Nam,sau khi làm việc xong ông đến một trung tâm tư vấn về hạnh phúc gia đình mai mối tìm một người phụ nữ đồng ý sinh con cho mình bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo.Yêu cầu của ông được trung tâm nhanh chóng đáp ứng tại bệnh viện phụ sản của thành phố.Mọi chi phi khi mang thai và khi sinh đẻ ông đã lo đầy đủ cho người tự nguyện.ông gọi điện cho cô em gái lên đứng tên nhận cháu bé là con nuôi sau khi sinh ba tháng .
Ngày cháu bé trai chào đời vợ chồng cô em gái lên nhà ông báo cáo với hai bác là vợ chồng em dự định sẽ tìm xin nuôi một cháu bế trai ,bọn em đã đăng ký với bệnh viện phụ sản khi nào ca đẻ bỏ lại cháu trai thì họ sẽ báo tin cho em lên làm thủ tục pháp lý nhận con nuôi. Bà hòa vợ ông mừng lắm hứa sẽ hộ trợ tiền đường sữa cho cô chú. Bà vui vì nếu cô em có con nuôi là con trai thì coi như trút được nỗi lo gánh nặng của ông bà về dòng họ .sau ba tháng ngày vợ chồng cô em đưa cháu bé về nhà ,ông giục bà mua đường ,sữa ,quần aó trè sơ sinh .chăn màn tạ lót xuống thăm cháu.
Cô gái ba lăm tuổi ấy , bàn giao đứa con của ông An cho cô em gái của ông xong và nhận đủ tiền theo hợp đồng thì về quê sinh sống ,lập nghiệp. Ngày cậu con nuôi của em gái ông An tròn một tuổi thì vơ chồng cô em gái xảy ra một vụ ẩu đã ,cãi cọ nhau tung tóe. Công an phường phải mời cả ông An và bà Hòa đến giải quyết. Cậu em rể nhát quyết đưa ra hai phương án. Vì nhận con nuôi mà cậu ta phải thức khua dậy sớm, đi làm chậm giờ.không có thời gian giao lưu với bạn bè. Vừa rồi cơ quan cử đi nghiên cứu sinh ở nước ngoài cô vợ không cho đi. Nên một là trả lại con nuôi.nếu cô vợ không trả thì cậu ta sẽ làm đơn ly dỵ vợ. Bà hòa lo lắm ,bà biết tính thằng em rể nó nói là nó làm. Nó chỉ sợ mỗi ông An vì ông là người cưu mang nó từ khi mới vào cơ quan. Chẳng nhẹ nhìn chúng nó bỏ nhau chỉ vì đứa con nuôi.Bà Hòa liền bàn với ông An: “Hay ta thay chúng nó nhận cháu trai về làm con nuôi của mình ông ạ. Mình vừa có con trai mà gia đình chúng nó lại yên ổn hạnh phúc. Ông An chỉ chờ giờ phút này đã gần một năm nay,nhưng để bà Hòa vui ,yên tâm hơn : ông thủng thẳng trả lời.”tùy bà thôi.chỉ sợ bà nuôi thằng bé vất vả ,chứ tôi đi công tác luôn. ai giúp bà trông nom thằng bé . ông yên tâm đi.nếu ông đồng ý là tôi đưa nó về ngay ,còn ông tối nay sang nhà cô em gái làm công tác hòa thuận cho cô chú. Ông An xách một chai rươu và mua thêm một chú gà luộc sang nhà cô em gái. Ba người gặp nhau cười vui ,nâng cốc ,chúc kịch bản của ta thành công, anh chị có thằng đít nhôm chính hạng....
Chuyện thứ năm: HY VỌNG CỦA TRƯỞNG TỘC...
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét